Ülkemizde çeşitli nedenlerden dolayı her gün onlarca trafik kazası meydana gelmektedir. Bu gerçekleşen trafik kazalarının neticesinde ölümler yaşanmakta ve sağ kalanlara, kayıplarından, ölümün doğurduğu acılardan vb. nedenlerden dolayı Türk Borçlar Kanunu doğrultusunda maddi ve manevi tazminat talep hakkı tanınmıştır. Bu maddi tazminat talepleri:
-Destekten yoksun kalma tazminatı.
-Cenaze ve defin giderleri.
-Tedavi ve hastane giderleri.
-Aracın maruz kaldığı zararın tazminatı.
Destekten Yoksun Kalma Tazminatı
Bu tazminat kalemlerinin en mühimini “destekten yoksun kalma tazminat”ı oluşturmaktadır. Bu tazminat kalemi için, vefat edenin yaşam sürecinde bakımını üstlendiği, ekonomik olarak destek olduğu ailesinden kimseler ve ya destek gördüğünü ispat etmek kaydıyla vefat edenle aralarında akrabalık bağı olmayan üçüncü kişiler başvurabilir.
Vefat eden çocuksa eğer, ailesinden kimseler ileride görmeyi umdukları ekonomik destekten mahrum kaldıkları için tazminat talebinde bulunabilirler. Bu talepte hüküm verilirken, vefat eden çocuğun yaşı, tazminat talebinde bulunanların yaşı ve diğer etkenler göz önünde bulundurulur.
Cenaze ve Defin Giderleri
Vefat edenin vefatı sebebiyle doğan maddi tazminat talebi içerisinde cenaze ve defin giderleri de yer almaktadır. Bu giderlere şunlar dahil edilebilir:
-Defin giderleri.
-Cenazenin taşınması için gerekli zorunlu masraflar.
-Kefen masrafı.
-Yemek giderleri vb. giderler.
Bu tazminat talebi için mahkemece kabul görülmüş bir fiyat aralığı bulunmaktadır. Proaktif hukuk&danışmanlık olarak hak kaybına uğramamanız adına tavsiyemiz, eğer bu cenaze ve defin masrafları bu kabul gören fiyat aralığından yüksek tutacaksa bu durumu ispat için belge (fatura vb.) tutmanızdır.
Tedavi ve Hastane Giderleri
Vefat eden şahıs, trafik kazasından sonra tedavi görmüş ve buna rağmen vefatı gerçekleşmişse, tedavi giderlerini karşılayan kimse bu tazminat talebinde bulunabilecektir.
Ölümlü Trafik Kazalarında Manevi Tazminat
Vefat edenin arkasında sağ kalan yakınlarının acısını bir parça tatmin edebilmek amacıyla düzenlenmiş olan manevi tazminat hakkı için, Kara yolları Trafik Kanunun 90. maddesinde Türk Borçlar Kanunu haksız fiillerine atıf yapılmıştır. TBK’nın haksız fiil hükümlerine göre manevi tazminat, TBK madde 56’da “Hâkim, bir kimsenin bedensel bütünlüğünün zedelenmesi durumunda, olayın özelliklerini göz önünde tutarak, zarar görene uygun bir miktar paranın manevi tazminat olarak ödenmesine karar verebilir” olarak geçmektedir. Yani manevi tazminat, maddi tazminatın aksine hakimin takdirine bırakılmıştır. Hakim bu takdir serbestisi içinde tabi ki de keyfi hareket edemez. Tarafların sosyoekonomik durumları göz önünde bulundurularak hakkaniyete uygun bir tazminata hükmedilir.
Ölümle Sonuçlanan Trafik Kazalarında Maddi ve Manevi Tazminat Kimden Talep Edilebilir?
Bu gibi tazminat talep edebileceğimiz durumlarda başvurmak için aklımıza ilk gelen, kazanın diğer tarafıdır. Diğer tarafa tazminat talebi için başvurmada diğer tarafın bu tazminat talebini karşılama güçlüğünde bulunması söz konusu olabilir. Yani ekonomik darboğazdan dolayı tazminat talebi riske atılmak istenmiyorsa eğer, Karayolları Trafik Kanunu madde 97’ye göre doğrudan ya da dava açmak suretiyle sigortacıya başvurulabilir.
Maddi ve Manevi Tazminat Talebi İçin Zamanaşımı
Karayolları Trafik Kanunu Madde 109, tazminat talebi için kazanın olduğu ve ya öğrenilmesinden itibaren 2 yıl ve kazanın yaşanmasından itibaren herhalde 10 yıl içinde başvurulmadığı takdirde zamanaşımı uygulanacağını belirtmiştir. TBK madde 72’de aynı doğrultuda olup eğer trafik kazasın sonucundan suç unsurları oluşan bir fiil söz konusuysa ve ceza kanunları daha fazla süre öngörüyorsa, bu daha fazla olan süre zamanaşımı adına uygulanacaktır.
