Hükmün açıklanmasının geri bırakılması, sanık hakkında verilen kararın bir hüküm ifade etmemesi demektir. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması durumunda, sanık 5 yıl süre ile denetimli serbestliğe tabi tutulur ve denetim süresi içerisinde kasten bir suç işlemezse ve/veya yükümlülüklerine aykırı davranmazsa, açıklanması geri bırakılan hükme konu suç hiç işlenmemiş sayılır.
Sanığın daha önce kasıtlı bir suçtan hüküm giymemiş olması gerekir.
Sanığın yargılama sırasındaki davranışları sonucu bir daha suç işlemeyeceği kanaatine varılmış olması gerekir.
Suç sonucu meydana gelen zararın giderilmesi gerekir.
Yargılama neticesinde hükmedilen cezanın 2 yıl veya daha az süreli hapis veya adli para cezası olması gerekir.
Son olarak, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasının koşulları gerçekleşse bile sanığın bu kararın verilmesini kabul etmesi gerekir. Sanık HAGB kararı verilmesini istemediği takdirde, hükmedilen ceza infaz olunur.
HAGB Kararı Sonucu Verilebilecek Denetimli Serbestlik Tedbirleri
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararından sonra sanık 5 yıl süre ile denetimli serbestliğe tabi tutulur. Bu süre içinde bir yıldan fazla olmamak üzere mahkemenin belirleyeceği süreyle, sanığın denetimli serbestlik tedbiri olarak;
Bir meslek veya sanat sahibi olmaması halinde, meslek veya sanat sahibi olmasını sağlamak amacıyla bir eğitim programına devam etmesine,
Bir meslek veya sanat sahibi olması halinde, bir kamu kurumunda veya özel olarak aynı meslek veya sanatı icra eden bir başkasının gözetimi altında ücret karşılığında çalıştırılmasına,
Belli yerlere gitmekten yasaklanmasına, belli yerlere devam etmek hususunda yükümlü kılınmasına ya da
Takdir edilecek başka yükümlülüğü yerine getirmesine,
karar verilebilir.
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı ertelenemez ve seçenek yaptırımlara çevrilemez.
HAGB Kararı Verilemeyecek Haller
26.02.2008 öncesi işlenen suçlar hariç olmak üzere, Disiplin Mahkemeleri Kanunu’na göre verilecek disiplin cezaları hakkında cezanın miktarı fark etmeksizin hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilemez.
Karşılıksız çek keşide etmek suçu işleyenler hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilemez.
Disiplin ve tazyik hapsi gerektiren durumlarda hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilemez.
İnkılap Kanunlarında yer alan suçlar hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilemez.
Terörle mücadele kapsamına giren suçlar hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilemez.
Hapis cezasından çevrilen adli para cezaları hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilemez.
5 yıllık denetim süresi içerisinde denetimli serbestliğin yüklediği yükümlülüklere uyulmazsa veya kasten yeni bir suç işlenirse, açıklanması geri bırakılan hüküm açıklanır.
Kasten yeni bir suç işlendiğinde, açıklanması geri bırakılan hükümdeki ceza süresine işlenen yeni suçun cezası eklenir ve infaz edilir.
Denetim süresi içerisinde yükümlülüklere uyulmazsa da ertelenen hüküm açıklanır fakat, mahkeme sanığın durumunu değerlendirerek cezanın yarısına kadar indirebilir. Bu durumda da koşulları oluştuğu takdirde hapis cezası ertelenebilir veya seçenek yaptırımlara çevrilebilir.
Denetim süresi içerisinde kasıtlı bir suç işlenmezse veya yükümlülüklere aykırı davranılmazsa 5 yılın sonunda, sanık hiç suç işlememiş sayılır.
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararına İtiraz Edilebilir Mi?
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararına karşı bir üst mahkemeye itiraz edilebilir. İtiraz sonucu verilen kararlar kesindir. HAGB kararının verilmesinden itibaren 7 gün içerisinde itiraz edilebilir.
Kanun koyucu, HAGB kararlarına karşı temyize başvurma yolunu kapatmıştır.
HAGB Kararı Sabıka Kaydında Gözükür Mü?
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararları, bunlara özgü bir sisteme kaydedilir. Bu kayıtlar ancak bir soruşturma veya kovuşturma ile bağlantılı olarak Savcı, hakim veya mahkeme tarafından istenmesi halinde görülür.
Yani HAGB kararları sabıka kaydında gözükmez.
|
T.C YARGITAY 8.Ceza Dairesi Esas: 2017 / 2155 Karar: 2017 / 5787 Karar Tarihi: 22.05.2017 |
ÖZET: Sanık hakkında kişilik özellikleri ile duruşmadaki tutum ve davranışları irdelenerek hükmün açıklanmasının geri bırakılması hususunda bir karar verilmesi gerektiği gözetilmeden, yasal ve yeterli olmayan gerekçeyle hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına yer olmadığına karar verilmesi, bozmayı gerektirmiştir.
(5237 S. K. m. 125) (5271 S. K. m. 243)
Dava ve Karar: Gereği görüşülüp düşünüldü:
I- Sanık ...hakkında nitelikli mala zarar verme suçundan kurulan hükmün incelenmesinde;
Yapılan yargılamaya, dosya içeriğine, toplanıp karar yerinde gösterilen ve değerlendirilen delillere, oluşa ve mahkemenin soruşturma sonucunda oluşan inanç ve takdirine, hukuka uygun, yasal ve yeterli olarak açıklanan gerekçeye göre sanık müdafiinin suçun sabit olmadığına yönelik temyiz itirazları yerinde görülmediğinden reddiyle hükmün ONANMASINA,
II- Sanık ...hakkında kurulan hükümlerin incelenmesinde;
Sanık ... müdafinin temyizinin, beraat eden sanık lehine vekalet ücretine hükmedilmemesine yönelik olup, temyizde hukuki yararı bulunduğu kabul edilerek yapılan incelemede:
Kendisini vekil ile temsil ettiren ve beraat eden sanık yararına, hazine aleyhine karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13/son madde ve fıkrası uyarınca maktu vekalet ücretine hükmolunması gerektiğinin gözetilmemesi,
Yasaya aykırı ise de, yeniden yargılama yapılmasını gerektirmeyen bu hususun, 5320 sayılı Yasanın 8/1. maddesi uyarınca uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK.nun 322. maddesi gereğince düzeltilmesi mümkün bulunduğundan, hüküm fıkrasına "sanık kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin II. kısmının II. bölümü gereğince 1,500,00 TL maktu vekalet ücretinin hazineden alınarak sanığa verilmesine" ibaresinin eklenmesi suretiyle hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
III- Sanık ...hakkında hakaret suçundan kurulan hükme gelince;
Yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine, ancak;
1- TCK.nun 125/4 maddesi uyarınca tayin olunan 1 yıl 2 ay hapis cezasından TCK.nun 43/1. ve madde ve fıkrası gereği 1/4 oranında artırım ve TCK.nun 62. maddesi gereği 1/6 oranında indirim yapılırken hesap hatası yapılarak sonuç cezanın fazla tayini,
2- Sanığın adli sicil kaydında yer alan hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ilişkin kararların mahkumiyet niteliğinde bulunmadığı ve suç tarihi itibariyle hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına yasal engel teşkil etmediği de gözetilerek, sanık hakkında kişilik özellikleri ile duruşmadaki tutum ve davranışları irdelenerek hükmün açıklanmasının geri bırakılması hususunda bir karar verilmesi gerektiği gözetilmeden, yasal ve yeterli olmayan gerekçeyle yazılı biçimde hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına yer olmadığına karar verilmesi,
3- Katılan vekilinin, hükümden sonra 5.9.2016 tarihli dilekçe ile katılanın sanık hakkındaki şikayetinden vazgeçtiğini bildirdiği anlaşılmakla, CMK.nun 243. maddesi uyarınca katılma hükümsüz kaldığından katılan lehine takdir edilen vekalet ücretinin kaldırılmasında zorunluluk bulunması,
Bozmayı gerektirmiş, sanık müdafinin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan hükmün bu sebeplerden dolayı 5320 sayılı Yasanın 8/1. maddesi uyarınca uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK.nun 321. maddesi gereğince BOZULMASINA, 22.05.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.
