Tasarrufun İptali Davası Nedir?
Tasarrufun iptali İcra İflas Kanunumuzun 277 ile 284. maddeleri arasında düzenlenmiştir.
Bu mevzuat düzenlemelerinde yer alan tasarrufun iptali talebi dava yoluyla dile getirilecektir. Tasarrufun iptali davasının amacı alacaklının mahkemeden borçlunun tasarrufunun geçersizliğine hükmettirilmesini istemesi ve bu yolla alacaklının taşınmazın kayıt tahsisine gerek duymadan haciz ve satışın talep edebilmesidir.
Yani tasarrufun iptali davasını, malın borçlunun malvarlığına dahil olmasını engelleyerek icra takibi ile alacağın tahsil edilmesini sağlayan şahsi bir dava olarak tanımlayabiliriz.
Tasarrufun iptali davalarına konu olan tasarruflar genelde borçlunun borcunu ödememek adına alacaklısından mal kaçırma niyetiyle yaptığı ivazlı(karşılıklı) veya ivazsız(karşılıksız) tasarruf işlemleridir.
Uygulamada dava sürecinde uyuşmazlık konularından birisi de borçlunun gerçekleştirdiği tasarruf işleminin diğer tarafı olan üçüncü kişilerin iyi niyetli oluşuna göre ve iyi niyetli olmayışına göre değişmektedir. Çünkü iyi niyetli üçüncü kişilerin hak kazanımı kanunen korunmaktadır.
Proaktif Hukuk Bürosu deneyimli ve uzman avukatların yer aldığı dava ve icra-iflas departmanları ile tasarrufun iptali davalarına konu olmuş uyuşmazlıklarda hem borçlu ve alacaklının haklarını korumak hem de üçüncü kişilerin bu yargı uyuşmazlığı sürecindeki hak savunuculuğunu üstlenmek adına hazırdır.
Tasarrufun iptali davasının açılabilmesi için birtakım şartları oluşması gerekmektedir. Buna göre,
Alacaklının alacağına dair icra takibi ile ilgili şartlar vardır. İlk olarak takip tarihinde kesinleşmiş bir alacak bulunmalıdır. Bu alacağın tahsili için başlatılan icra takibi kesinleşmelidir. Ve borçlu olan kişi iptali istenen tasarrufun yapıldığı tarihte borçlu olmalıdır.
Diğer şartlar sayılacak olursa, ilgili tasarrufun borcun doğumundan sonra yapılması gerçekleşmesi gerekmektedir.
İlgili borç içinde alacaklının elinde aciz vesikası bulunması gerekmektedir. Küçük bir bilgi vermek gerekirse icra dairesince verilen bu aciz vesikaları hiçbir harca tabi değildir.
İcra dairesinden temin edilebilecek aciz vesikaları, haciz tutanağı, ihtiyati haciz tutanağı, rehin açığı belgesi ve iflasla ilgili aciz belgeleri olabilir.
Dava şartları içerisinde yer alan aciz vesikasının ibrazı, dava sırasında, temyizde yani dava sonlanıncaya kadar yapılabilir.
Tasarrufun İptali davasını kimler açabilir, kimler bu dava yoluna başvurarak alacağını temin edebilir sorusunun cevabını 4 başlıkta verebiliriz. Bu başlıklara göre,
Elinde geçici veya kesin aciz vesikası bulunan her alacaklı yani alacağının bir kısmını veya tamamına borçludan alamamış olan her alacaklı, alacaklının mirasçıları konumunda olan kişiler, alacak temlik edilmişse temellük eden kimse,
İflas daireleri,
İcra İflas Kanunu madde 245’te yer alan bizzat alacaklılar,
tasarrufun iptali davasını açabilirler.
İyiniyetli 3. kişilerin durumuna gelecek olursak, tasarrufun iptali davası iyiniyetli üçüncü kişilerin haklarını çiğneyemeyecektir. Yani iyiniyetli üçüncü kişi korunacaktır.
Tasarrufun iptali davasında görevli mahkeme Hukuk Muhakemeleri Kanununda yer alan genel kurallara göre tespit edilecektir. Ancak Yargıtay 15. Hukuk Dairesi 2013 tarihli bir kararında tasarrufun iptali davalarında görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemeleri olduğunu söylemiştir.
Tasarrufun İptali Davasında Yetkili Mahkeme
Kanun tasarrufun iptali davaları için özel bir yetki belirlememiştir. Bu nedenle genel yetki kuralına bakacağız. Bu kurala göre tasarrufun iptali davalarında davalının yerleşim yeri mahkemesi yetkili olup, borçlu ile üçüncü kişilerinde yerleşim yeri mahkemelerinden birinde de dava açılabilir.
Tasarrufun İptali Davasında Süre
Tasarrufun iptali davalarının açılma süresi 5 yıldır. Bu süre iptali istenen işlemin yapıldığı tarihten itibaren başlamaktadır. Yani iptali istenen işlemin yapıldığı tarihten itibaren 5 yıl sonra alacaklının açmak istediği tasarrufun iptali davası açılamayacaktır.
İlgili hukuki konu veya başkaca hukuki sorunlarınızda bilgi almak istemeniz halinde sitemiz üzerinden online hukuki danışmanlık hizmetimize başvurarak alanında uzman avukatlarımızdan cevap alabilirsiniz.
