Trafik Kazasında Olası Kast Bilinçli Taksir
Türk Ceza Kanunu suçun tipini oluştururken kast ve taksir ile suçun manevi unsuru yani suçun iradi ve irade olmaksızın işlenebilmesini de düzenlemiştir. Kast ve taksir kavramlarının dış görünümlerinden olan olası kast ve bilinçli taksir birbirine oldukça yakın kavramlardır. Bu kavramların yakınlığı bazen karışıklığa sebep olacağı gibi suçluya verilecek ceza da büyük değişikliklere yol açabilmektedir.
Çoğunlukla trafik kazalarında tartışmalara yol açan bu kavramlar arası yakınlık, dava konusu olan suçta iyi tespit edilmelidir. Çünkü hem cezanın miktarı ve niteliğinde değişikliklere yol açabilecektir hem de failin aleyhine hükmedilebilecek tazminat yükümlülüğünde oynamalara sebebiyet verebilecektir. O yüzdendir ki trafik kazasından kaynaklı bir ceza davasında olası kast bilinçli taksir ayrımını iyi yapabilecek ve bu yönde mahkemeden talepte bulunabilecek ceza hukuku alanında deneyimli bir avukatla birlikte dava süreci yönetilmelidir.
Bu her iki kusurluluk şeklini ayırmaya yönelik ölçüleri hem ilgili avukatlar hem ilgili mahkeme kanun, yargı kararları ve bilimsel görüşlerden faydalanmak suretiyle tespit etmelidir.
Suçun manevi unsuru olan ‘kast’ doğrudan kast ve olası kast olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Doğrudan kast suçun sonuçlarını bilerek ve isteyerek hareket etme iken, TCK 21/2 olası kastı tanımlarken failin eylemlerine başlarken suç sonuçlarını öngörmesi ve bu sonuçları kabullenmesi ifade etmiştir.
Kasttaki bu ince farklılığın etkileri karşımıza ceza miktarlarının tespitinde çıkmaktadır. buna göre;
Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası, müebbet hapis cezasına,
Müebbet hapis cezası, 20-25 yıl arası bir hapis cezasına,
Diğer suçlarda ceza üçte birden yarısına kadar,
indirilir.
Yani olası kasttan söz edebilmemiz için fail neticeyi gerçekleştirmek için hareket ederken, gerçekleştirmek istediği netice ile diğer olası neticeler arasında zorunlu bir bağ olmaması gerekiyor.
TCK madde 22/3 yani olası kastın devamında bilinçli taksirin tanımı yapılmıştır. Bu tanıma göre bilinçli taksir, kişi eylemleri sonucunda bir netice öngörür ancak bu neticenin meydana gelmesini istememektedir. Yani bilinçli taksiri formülize edecek olursak öngörme artı istememe olarak tanımlayabiliriz.
Bilinçli taksir karşımıza sadece taksirle işlenebilecek suçlarda karşımıza çıkmaktadır. Hangi suçların taksirle işleneceği ise kanunun lafzından anlaşılmaktadır. Bu halde bir suçun bilinçli taksiler işlenmesi halinde,
Taksirli suça ilişkin ceza üçte bir oranından yarısına kadar artırılır.
Trafik kazasında olası kast bilinçli taksir ayrımını Yargıtay kararları ekseninde madde madde yazmak, açıklama yapma ve bilgilendirme açısından daha faydalı olacaktır.
Yargıtay 12. Ceza Dairesi 2013/23002 esas numaralı dosya kararında sollama yasağı bulunan yolda sollama yapılması neticesin taksirle ölüme sebebiyet verme suçunda faili bilinçli taksirle hareket ettiğine hüküm getirmiş ve hapis cezasını adli para cezasına çevirmiştir.
Yargıtay Ceza Genel Kurulu 2013/12698 esas numaralı doysa kararında alkollü ve ehliyetsiz olarak motosiklet kullanan sürücünün sebep olduğu kazadaki ölümde bilinçli taksirle hareket ettiğine kanaat getirmiştir.
Yargıtay Ceza Genel Kurulu 2012/991 esas numaralı dosya kararında alkollü araç kullanmadan dolayı ölümlü trafik kazasına sebep olan sürücü hakkında bilinçli taksirle ölüme neden olma suçuna hükmetmiştir.
Yargıtay 9. Ceza Dairesinin 2009/13454 esas numaralı dosya kararında sürücü belgesiz araç süren ve trafik kazasına sebep olan fail hakkında bilinçli taksir ile hareket ettiğine hükmedilmiştir.
Yargıtay Ceza Genel Kurulu 2010/122 esas numaralı dosya kararında kırmızı ışıkta geçen sürücü hakkında olası kastla ölüme sebebiyet verme hakkında karar vermiştir.
Yargıtay ceza daireleri ve genel kurulunun verdiği kararların çoğunluğu bu yönde olup, basit taksir-bilinçli taksir ve doğrudan kast-olası kast ayrımına dair birçok açıklayıcı kararı bulunmaktadır.
Dava süreciniz hak ve menfaat bakımından sizi kayba uğratmayacak şekilde işlemesi ve ilerlemesi adına vekil atayacağınız avukatınızın ilgili mevzuat ve yargıtay kararlarının ne yönde olduğu ile ilgili sürece hakim olması gerekmektedir. Ancak bu sayede hak ve menfaat kaybına uğramaktan kurtulabilirsiniz.
Proaktif Hukuk&Danışmanlık olarak trafik kazalarında olası kast bilinçli taksir konusuyla ilgili soru ve sorunlarınıza cevap bulabilmeniz adına online danışmanlık hizmetimiz ile sizlere hukuki destekten kaçınmamaktayız. İlgili cevaplarınızı alanında uzman avukatlarda alacağınıza güvence vermekteyiz.
