Acele Kamulaştırma Davaları

Acele Kamulaştırma Davaları

Kamulaştırma Nedir

   

    Kamulaştırma mülkiyet hakkının kamu yararı amacıyla sınırlandırılarak,yine kamu yararı güderek özel hukuk kişilerinin taşınmaz üzerindeki mülkiyet haklarının gerçek bedelleri ödenerek idare tarafından idareye geçirilmesine dayalı kamu gücü gözetilerek yapılan yasaya uygun şekilde yapılan idari ve adli aşamadan oluşan bir süreci ifade eder.Kısaca idare tarafından kamu yararı güderek kamu gücünün kullanılarak özel hukuk kişilerinin mülkiyetini almak olarak tanımlanabilir.

 

Acele Kamulaştırma Nedir

 

    Yukarıda anlattığımız kamulaştırma işlemlerinin Bakanlar Kurulu Kararı yahut kanunlarda düzenlenen özel durumlarda hızlandırılmış şekilde yapılan kamulaştırma işlemleridir.Daha basite indirgersek;kamu yararının olduğu durumlarda acil olması nedeniyle gecikmeye  fırsat vermeden bilirkişi raporu yapılan kamulaştırma işlemlerinin sonradan tamamlanması ile biten bir süreç olarak düşünülebilir.

 

Acele Kamulaştırma Usulü

 

   Milli Müdafaa Mükellefiyeti Kanununun uygulanmasında yurt savunması ihtiyacına veya aceleliğine Bakanlar Kurulunca karar alınacak hallerde veya özel kanunlarla öngörülen olağanüstü durumlarda gerekli olan taşınmaz malların kamulaştırılmasında kıymet takdiri dışındaki işlemler sonradan tamamlanmak üzere ilgili idarenin istemi ile mahkemece yedi gün içinde o taşınmaz malın seçilecek bilirkişilerce tespit edilecek değeri, idare tarafından mal sahibi adına yapılacak davetiye ve ilanda belirtilen bankaya yatırılarak o taşınmaz mala el konulabilir.Madde kanunu acele kamulaştırmanın nasıl yapılması gerektiğini anlatmıştır.

Buna göre;

  • Bakanlar kurulu ya da özel kanunlarda belirtilen durumlar

  • Kamulaştırmada kıymet takdiri dışındaki işlemler sonradan tamamlanır

  • 7 gün içinde bilirkişi tarafından kıymet takdiri yapılarak

  • Mal sahibine belirlenen kıymet takdiri bankaya yatırılarak yapılacaktır.

  • Mal sahibinin kıymet takdirini bankadan alması ile kamulaştırma kesinleşir

 

Acele Kamulaştırmada Kamulaştırma Bedeli Ve Tespit Davası

 

    İdare kamulaştırmak istediği taşınmazı satın alma usulü ile yapamadığı durumlarda taşınmazın tapuda ki malikine karşı idare asliye hukuk mahkemesinde kamulaştırma bedelinin tespiti ya da bedeli davası dediğimiz davaya açacaktır.Bu dava ile kamulaştırma işleminde ki kamulaştırma bedelinin kesin,nihai uzlaşma bedeli belirlenerek kamulaştırmak istenilen taşınmazın tapusu da iptal edilmiş şekilde idarenin adına tescil olunmuş olacaktır.

 

Acele Kamulaştırmada Kamu Yararı

 

Bir kişi ya da kişileri korumaya yönelik, bir kimseye zarar verme kastıyla yapılmayanı, toplumun genel yararına olduğu ortaya konabilen kamulaştırmada kamu yararı vardır denilebilir.Kamulaştırmada kamu yararı ve özel mülkiyet hukuku çatışmaktadır.Çünkü mülk sahibi istemese de idareye mülkiyetini teslim etmek zorunda kalacaktır.Devletin bu zorla el koymasının kaçış yolu kamu yararı olabilecektir kanaatime göre.Avrupa İnsan haklarında da belirtildiği gibi kamulaştırmanın ön koşulu kamu yararı olacaktır.

 

Acele Kamulaştırma Davası İle Kamulaştırma Davası

   

    Acele kamulaştırmada kıymet takdiri dışındaki işler sonra halledileceği gibi öngörülen usul ve şekli işlemler tamamlanınca kamulaştırma yapılmış olacaktır.Ancak acele kamulaştırma ile davanın kabul edilmesiyle birlikte  tapuda malik olarak malin sahibi  kişinin değişmesine sebep olmayacak.Bu davanın kabulü ile idare kamu yararı olan işlemi yapabilme hakkına sahip olacaktır.

   Ancak daha sonra tıpkı normal kamulaştırma sürecindeki gibi işlemler aynen yapılacak ve satın alma yoluna başvurulacaktır.İdare öncelikle malın sahibi ile anlaşma yolu ile satın almayı deneyecektir.Bu işlemde uzlaşma olursa belirlenen bedel ödenerek kamulaştırma işlemi sonlandırmış olacaktır.Ancak kabul edilmezse daha önce bahsettiğimiz kamulaştırma bedeli ve tespit davası ile yapacaktır bunu.

 

Acele Kamulaştırmayı Kim Yapar

  

   Acele kamulaştırılma kararı  Bakanlar Kurulu tarafından alınabilecek bir karardır.Devletin her organına değil sadece bakanlar kuruluna verilmiştir.Ve bu konuda yetki devri de söz konusu olamaz.

 

Acele Kamulaştırılma Davası Hangi Mahkemede Açılır

 

  Yetkili mahkeme Asliye hukuk mahkemeleridir.Kamulaştırılacak yerin bedeline bakılmaksızın gayrimenkulün bulunduğu yer Asliye Hukuk Mahkemesinde davanın açılması gerekmektedir.

 

Acele Kamulaştırma Dava Süresi

  

   Kamulaştırma bedelinin tespiti davaları basit yargılama usulüne tabi olup keşif ve bilirkişi aşamalarından sonra tamamlanmaktadır.En geç bir sene içinde dava sonuçlanacaktır.



Acele kamulaştırma gündemi de çok meşgul eden sosyal konulardan birdir.Önemi kamu yararı ve hak kaybının ve devletin zorla ele geçirmesinden öne gelmektedir.Bu durumda bu süreç deneyimli bir avukat yardımı ile yapılmalıdır.


Bu Makaleyi Paylaş