Yürürlüğe giren 6273 sayılı Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun halk arasında bilinen adıyla torba yasa ile birçok düzenleme yapılmıştır. Bu düzenlemelerden bir tanesi de çek kanunu ile ilgilidir. Çek Kanunu ile ilgili bu düzenleme ile karşılıksız çek keşide etmenin suç sayılacağı tekrardan kabul edilmiş olup, karşılıksız çek keşide etmenin idari para cezasına tabi bir vaziyet olmaktan çıkarılmış, eski düzen hapis cezasına geri dönülmüştür
Çek Nedir?
Ekonomik niteliği gereği ödeme aracı olarak kullanılan çek için hukuki düzenlemeler iki kanunda bulunmaktadır. İlki özel hukuk alanında dair düzenlemelerinin yapıldığı Türk Ticaret Kanunudur. İkincisi ise çekin kamu hukukuna dair düzenlemelerinin yapıldığı 5491 sayılı Çek Kanunudur. Yani çekle ilgili herhangi bir ihtilafta çözüm için bu mevzuata başvurmamız gerekmektedir.
Çekin iktisadi niteliği gereği ödeme aracı olarak kullanıldığı söylemiştik, ödeme aracı olarak kullanılan çekte düzenleyen, banka ve hamil ile üçlü bir ilişki kurulmaktadır. Eğer ki bu üçlü ilişkide sorunların çıkması halinde, ki bu sorunların en büyüğü karşılıksız çek halidir, ekonominin zedelenmesine neden olacağından kanun koyucu bu soruna şimdiden önlem almak isteyerek çek kanununda karşılıksız çeke dair yaptırımı değiştirmiştir.
6728 Sayılı Yasa İle Çek Kanununda yapılan Değişiklikler
6728 sayılı torba yasa ile Çek Kanunu ve Türk Ticaret Kanununda çeke ilişkin yer alan hükümlerde değişiklik yapılmıştır. Bu değişikliklerin amacı piyasada çeke olan güveni artırmak, karşılıksız çek sayısını en az seviyeye düşürmektir. Yani en temel değişikliği söylemek gerekirse bu sayılan amaçları gerçekleştirmek adına karşılıksız çekin yaptırım tekrardan hapis cezası olarak öngörülmüştür. Diğer değişiklikler;
Yeni kanun ile birlikte artık karşılıksız çek üzerine alacaklı icra mahkemesine şikayette bulunarak suçlu hakkında kovuşturma yapılmasını sağlayacaktır.
Karşılıksız çek düzenleyenin kovuşturma şartı icra mahkemesine yapılacak olan bir şikayet olduğundan dolayı bu kovuşturma da Ceza Muhakemesi Kanunu işlemeyecektir. Bundan dolayı yargılama usulünde İcra İflas Kanununun 347, 349, 350, 351, 352, 353. maddeleri uygulama alanı bulacaktır. Buna bağlı olarak şikayet süreleri farklılık gösterecektir -icra mahkemesine karşılıksız çekte şikayet süresi karşılıksız çek eyleminden itibaren 3 ay ve herhalde 1 yıldır- ve CMK’nun ilgili hükümleri uygulanma alanı bulamayacaktır.
Yeni kanun değişiklikleri ile birlikte bankada çek hesabı açtırmak isteyen kişilerden adli sicil kaydı ve Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi kayıtları alınması zorunlu hale gelmiştir. Bu sayede kişinin karşılık çek düzenleme suçunun işleyip işlemedi kontrol edilerek çek hesabı açmasına olanak sağlanacağından daha güvenli bir piyasa ortamı sağlanacaktır.
Bir üstteki değişikliğin düzenlendiği aynı madde ile çek hesabı açtırmak isteyenlerin T.C kimlik numaraları ile mersis adreslerinin alınması zorunlu hale gelmiştir..
Yeni düzenlemeye göre mahkemeler tarafından verilen çek hesabı açma ve çek düzenleme yasağı UYAP’a girileceğinden birimler arası anında bilgi akışı sağlanacaktır.
Ayrıca yeni düzenleme ile çeklerin piyasadaki güvenilirliğini artırmak için karekod okutma ve bilgi paylaşım sisteminin kurulması kararlaştırılmıştır.
Yapılan bu düzenlemeler ile çekle alakalı ihtilaflarda bilinmeyen yeni usul ve esasa dair çözüm yolları oluştuğundan profesyonel hukuk desteğini zorunlu kılmaktadır. Proaktif Hukuk Bürosu olarak bu desteği sağlayabilmek adına gerek iletişim hattımızdan bize ulaşabileceğiniz gibi internet sitemiz üzerinden online danışmanlık sistemimizi de kayıt olup kullanarak alanında uzman avukatlarımızdan yardım alabilirsiniz.
