İtirazın İptali Davası Nedir?
Bir alacak hakkına dayanılarak açılan icra takibinde borçlu kanuni süreler içerisinde borca itiraz ettiği takdirde icra takibi duracaktır. İcra takibi durdurulan alacaklı alacağının icra takibinin neticelenmesini istiyorsa önünde iki yol vardır. İlki itirazın kaldırılması yolu ikincisi itirazın iptali davası yolu.
Bu yollardan hangisinin makbul olduğunun belirlenmesi için alacaklının elinde İcra İflas Kanunu 68 ve 68/a da yer alan itirazı kesin olarak kaldıran ve itirazı geçici olarak kaldıran belgelerden birinin bulunup bulunmadığına bakılır. Bu kanunda sayılan belgelerden herhangi birinin alacaklıda bulunması halinde, açtığı icra takibine itiraz edilmiş alacaklı hem itirazın kaldırılması yoluna hem de itirazın iptali davası yoluna başvurulabilir. Ancak alacaklının elinde bu belgelerden herhangi biri yoksa yalnızca itirazın iptali davasına başvurabilecektir. İcra İflas Kanunu madde 68 ve 68/a yer alan bu belgeler:
Borç ikrarını içeren bir senet,
Borçlu tarafından imzanın reddedildiği hususi borç senedi.
İtirazın iptali davasının alacaklının lehine sonuçlanması halinde borçlunun itirazı nedeniyle duran icra takibi devam edecektir.
İtirazın İptali Davası Nasıl Açılır?
İtirazın iptali davası bir eda davası olup aslında alacak davası niteliği taşımaktadır. Yani dava normal bir hukuk davası gibi açılacağından görevli mahkeme icra mahkemesi yerine genel mahkemeler olacaktır. Takip alacaklısı davacı, takip borçlusu davalı konumundadır.
Açılan bu itirazın iptali davası hukuk davası niteliği taşıdığından, davanın açılabilmesi için genel dava şartlarını taşıması gerekmektedir. Bu şartlar genel dava şartları olup, birinin eksikliği halinde davalı tarafından davaya itiraz olarak gündeme getirilebilecektir. Bu şartlar;
Geçerli bir icra takibinin bulunması,
Borçlunun itirazının kanundan belirtilmiş haliyle gerçekleştirilmesi,
Açılacak itirazın iptali davasının süresinde açılmış olması,
Davanın açılmasında hukuki yararın bulunması yani davayı açan tarafın başka bir yoldan sorunu çözemediği için mahkemeye başvurması,
Açılan dava hakkında daha önceden kesin hüküm bulunmaması ya da davanın konusunun başka bir mahkeme görülüyor olmaması yani derdestliğin bulunmaması gerekmektedir.
Ve alacaklı tarafından açılmış icra takibini geçersiz kılacak diğer şartların yokluğu.
Borçlunun aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmesini isteyen alacaklı taraf bunu dilekçesinde ayrıca belirtmelidir.
İtirazın İptali Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme
Alacaklı tarafından süresi içinde açılacak olan itirazın iptali davası bir hukuk davası gibi açılacağından görevli mahkemelerimiz Hukuk Muhakemeleri Kanununun ilgili maddelerince tespit edilecektir.
Yetkili mahkemeyi tayin edecekken Hukuk Muhakemeleri Kanununun ilgili hükümlerine bakmamız gerekecektir. Yani;
Davalının yerleşim yeri mahkemesi yetkili mahkemedir.
Davalının ikametgâhı belli değilse son yerleşim yerinin yer mahkemesi yetkilidir.
İtirazın İptali Davasında Süre
İtirazın iptali davası, borçlu tarafından icra takibine yapılan itirazın alacaklıya veya alacaklının vekiline tebliğinden itibaren 1 yıl içinde açılmalıdır. Bu bir yıllık süre hak düşürücü süre olup, dava için mahkemeye başvurulduğu takdirde bu süre hâkim tarafından resen gözetilecektir.
İtirazın iptali davası açmak isteyen alacaklının 1 yıllık hak düşürücü süreyi kaçırması halinde, açacağı dava itirazın iptali davası değil, alacak davası olacaktır. O yüzdendir ki vekalet verdiğiniz avukatınızın tecrübeli ve süre takibi konusunda titiz olması gerekmektedir.
İtirazın İptali Davasının Sonuçları
İtirazın İptal Davasının Reddi
İtirazın iptali davasının reddine karar veren mahkeme ortada icra takibine konu yapılabilecek bir alacağın varlığına kanaat getirmemiştir. Bu ret kararının kesinleşmesi ile başlatılmış olunan icra takibi iptal edilir.
Mahkeme eğer ki icra takibi başlatan alacaklının kötü niyetli olduğuna ve icra takibini de itirazın iptali davasının da kötü niyetli olduğuna hükmeder ise toplam ifade edilen alacağın yüzde 20 sinden az olmamak üzere bir tazminata hükmedebilir.
İtirazın İptal Davasının Kabulü
Dava kabulü icra hukuku açısında iki sonuç doğurur. Bunlar:
İcra takibine devam edilebilmesi: Alacaklı, mahkemenin vereceği davanın kabulü kararını icra dairesine götürerek itiraz ile durdurulmuş olan takibin devam ettirilmesini sağlayabilir.
İcra inkar tazminatı: İtirazın iptali davasının sonuçlanması ile mahkeme haksız bir itiraza hükmederse, borçlu aleyhine borç miktarının yüzde 20’si oranında bir tazminata hükmedilir.
Proaktif Hukuk ve Danışmanlık’ın internet adresine üye olarak cevaplandırılmasını ve çözüm bulunmasını istediğiniz hukuki sorunlarınızı yazılı olarak alanında uzman ve tecrübeli avukatlara yönlendirebilirsiniz. Yahut sitemizde yer alan numaradan bize ulaşarak adınıza randevu oluşturabilir ve avukatlarımızla yüz yüze bir iletişim kurarak hukuki yardım talep edebilirsiniz.
