Vesayet Nedir?
Anne veya babasının velayeti altında bulunmayan küçük çocukların ve istisnai olarak, velayete tabi olmayan 18 yaşın üzerindeki kişilerin korunmasını amaçlayan bir kurumdur.
Vesayet durumunda, anne ve babasını kaybetmiş ve yaşı itibarıyla kişisel ve mali menfaatlerini kendi başına koruma gücünden yoksun olan küçükleri ve yetişkin oldukları halde, Savurganlık,Akıl Hastalığı veya Akıl Zayıflığı, Kötü Yaşama Tarzı, Kötü Yönetim, Alkol veya Uyuşturucu Madde Bağımlılığı, Bir yıl veya daha uzun süreli özgürlüğü bağlayıcı bir cezaya mahkum olunması ya da kişi,sakatlığı,yaşlılığı,deneyimsizliği veya ağır hastalığı sebebi ile işlerini gerektiği gibi yapamadığını ispatlayarak kendisi başvurarak da kısıtlama isteyebilir.
Vesayet kararını kim verir?
Vesayet kararı kısıtlanacak olan kişiye Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından verilir. Örneğin, Kadıköy’de yaşayan kişinin kısıtlanma kararında İstanbul Anadolu Sulh Hukuk Mahkemeleri yetkili olacaktır.
Kısıtlama kararı kısıtlananın yerleşim yeri ve nüfusa kayıtlı olduğu yerde ilan edilir. Uygulamada ilan mahkemenin verdiği karar üzerine Türkiye çapında yayınlanan bir gazetede yayımlanması şeklinde gerçekleşir. Bu ilanda kısıtlanmış olan kişiye atanan vaside belirtilir.
Vasi Tayini Atanan Kişinin Durumu
Kısıtlanan kişi kanunda sınırlı ehliyetsiz hale gelir. Bu kişiler vasisinin rızası olmadan borç alamazlar ve borç altına giremezler.Kendilerini borç altına sokmayan yani borçlandırıcı olmayan işlemlerde rıza gerekmez.Kısıtlana kişi satım sözleşmesi yapacaksa yani bir şey alacaksa vasi izni gerekirken bağışlama yapacaksa vasinin iznine gerek yoktur.
Kimler Vasi Olarak Atanamaz
a)Kısıtlılar,
b)Vasi atanacak kişi ile vasi arasında menfaat bulunan ya da aralarında düşmanlık bulunan
c)Kamu hizmetinden yasaklılar veya haysiyetsiz hayat sürenler
d)İlgili vesayet daireleri hakimleri.
Vasi atanmasında öncelik eş ve akrabalara yöneliktir.Haklı sebepler söz konusuysa hısım veya eşin vasi olarak atanmasında bu sebepler göz önünde bulundurulur. Vasi olarak atanan kişi kural olarak bu görevi kabul etmek zorundadır. Vasilik aslında bir nevi ücretli kamu hizmeti olarak düşünülebilir. Bunun tek istisnası sayılan vasilikten kaçınma halleridir. Bedensel özürlü ise veya sürekli hastalığı varsa, şayet kişi 60 yaşını doldurmuşsa,dörtten çok çocuğu varsa veya hali hazırda başka bir kişinin vasisi ise vasilikten kaçınma hakkına sahiptir. Bu vasilikten kaçınma hakkı vasi olduğunun kendisine tebliğinden itibaren 10 gün içinde kullanılabilir.
Vasinin Yapamayacağı Şeyler Nelerdir?
Vasinin bir de yapamayacağı işlemler söz konusudur. Vasi vasi atanan için her şeyi yapamaz.Vasi mahkeme kararı da olsa kısıtlı adına ;a)önemli bağışlamada bulunamaz b)kefil olamaz c)vakıf kuramaz. Bu işlemler hiçbir şekilde yapılamayan kısıtlı ve vasisi için yasak işlemler olarak düzenlenmiştir.
Vasilik Görevi Nasıl Sona Erer
“Vasi,yetkilerini kötüye kullanır görevini ağır surette savsaklar, borç ödemede acze düşerse, vesayet makamı tarafından görevden alınır. Vasinin görevini yapmakta yetersizliği sebebiyle vesayet altındaki kişinin menfaatleri tehlikeye düşerse, vesayet makamı kusuru olmasa bile vasiyi görevden alabilir.” Bu halde vasinin görevden alınmasına; mahkeme kendiliğinden karar verebileceği gibi yeni vasi atayabileceği kısıtlı veya ilgili olan her kimse vasinin görevden alınmasını ve yeni vasi atanmasını isteyebilme hakkına sahiptir..
Atanan Vasinin Sorumluluğu Nedir?
Vasilik kurumu kamu görevi niteliğine sahip olduğu için vasinin görevleri önem taşımaktadır.Vasinin yaptığı işlemlerinden dolayı tazminat sorumluluğu da söz konusudur. Hatta öyle ki bu sorumluluk devlete dahi sirayet etmektedir. Vasiden tazmin ettirilemeyen zararlar devletten tahsil edilebilir. Bu da devletin kusursuzluk sorumluluğudur.Bu alacaklarda zaman aşımı süreleri durumu öğrenmeden itibaren 1 yıl ve durum ne zaman öğrenilirse öğrenilsin vasinin kesin hesabı teslim ettiği tarihten itibaren herhalde 10 yıl geçmekle zaman aşımına uğrar.Bu zaman aşımları vasinin yaptığı işlemlerden süre gelmektedir.
Sonuç Olarak: Aile hukuku alanına giren vesayet için deneyimli aile avukatlarımızdan yardım alabilir online danışmanlık hizmetimizden faydalanabilirsiniz.2001 yılından beri deneyimli avukatlarla yoluna devam eden hukuk büromuz profesyonel ekip arkadaşları ile her türlü dava hizmeti vermektedir.Aile hukuk avukatlarımıza bu konuda danışabilirsiniz.
