VERGİ ZİYAI SUÇU VE CEZASI
1. VERGİ ZİYAI SUÇU NEDİR VE NEDEN KESİLİR?
Mükellefin veya sorumlunun vergilendirme ile ilgili ödevlerini zamanında yerine getirmemesi veya eksik yerine getirmesi yüzünden verginin zamanında tahakkuk ettirilmemesini veya eksik tahakkuk ettirilmesini ifade eder. Şahsi, medeni haller veya aile durumu hakkında gerçeğe aykırı beyanlar ile veya sair suretlerle verginin noksan tahakkuk ettirilmesine veya haksız yere geri verilmesine sebebiyet vermek de vergi ziyaı hükmündedir.
2. VERGİ ZİYAI SUÇU OLUŞTURAN DURUMLAR
2.1. Vergilendirme İle İlgili Görevlerin Yerine Getirilmemesi Veya Eksik Yerine Getirilmesi
Vergi Usul Kanunu’nun “Mükellefin Ödevleri” başlığında mükellefin görevleri sayılmıştır. Bunlar:
Mükellefler bu görevlerini yerine getirirlerken, kanunun öngördüğü zaman içinde ve düzeyde, usul ve şekil şartlarına uymak zorundadırlar. Uymadıkları takdirde vergi ziyaı başlıca üç alanda ortaya çıkacaktır:
2.2. GERÇEĞE AYKIRI BEYANLAR
Şahsi, medeni haller veya aile durumu hakkında gerçeğe aykırı beyanlar ile veya sair suretlerle verginin noksan tahakkuk ettirilmesine veya haksız yere geri verilmesine sebebiyet vermek de vergi ziyaı hükmündedir.
3. VERGİ ZİYAI SUÇUNUN CEZASI
Vergi ziyaı suçunu işleyenlere, vergi ziyaı cezası kesilir. Vergi ziyaı cezası, kayba uğratılan verginin 1 kat tutarında kesilir.
Vergi ziyaına kaçakçılık fiilleriyle sebebiyet verilmesi halinde bu ceza 3 kat, bu fiillere iştirak edenlere ise 1 kat olarak uygulanır.
Vergi ziyaına tek bir fiil ile başka neviden birkaç vergi ziyaı söz konusu olursa, her vergi bakımından ayrı ayrı ceza kesilir.
Tek bir fiil ile vergi ziyaı ve usulsüzlük birlikte işlenmiş olursa bunlara ait cezalardan sadece miktar itibariyle en ağırı kesilir.
4. FİİL AYRILIĞI
Ayrı ayrı yapılmış olan vergi ziyaı veya usulsüzlükten dolayı ayrı ayrı ceza kesilir. Usulsüzlük fiili sebebiyle, aynı takvim yılı içinde aynı neviden birden fazla yapıldığı takdirde birden fazlasının her biri için, birincisine ait cezanın dörtte biri kesilir.
5. VERGİ ZİYAI CEZASINDA TEKERRÜR
Vergi ziyaına sebebiyet vermekten veya usulsüzlükten dolayı ceza kesilen ve cezası kesinleşenlere, vergi ziyaı cezasında cezanın kesinleştiği tarihi izleyen günden itibaren beşinci yılın isabet ettiği takvim yılının sonuna kadar, usulsüzlükte cezanın kesinleştiği tarihi izleyen günden itibaren ikinci yılın isabet ettiği takvim yılının sonuna kadar tekrar ceza kesilmesi durumunda, vergi ziyaı cezası yüzde elli, usulsüzlük cezası yüzde yirmi beş oranında artırılmak suretiyle uygulanır. Şu kadar ki, artırım tutarı kesinleşen cezadan (kesinleşen birden fazla ceza olması durumunda bunlardan tutar itibarıyla en yükseğinden) fazla olamaz.
6. VERGİ ZİYAI CEZASINDA BİRLEŞME
Vergi ziyaı cezası ve usulsüzlük cezaları, Kaçakçılıkla ve diğer kanunlardaki ilgili cezalar, tekerrür hükümleri bakımından birleştirilemez.
7. VERGİ ZİYAI CEZASINDA ZAMANAŞIMI
7.1. Vergi ziyaı cezasında cezanın bağlı olduğu vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden yılın birinci gününden başlayarak 5 yıl içinde kesilmelidir.
7.2. Vergi Usul Kanunu (VUK) 336. madde hükmüne göre, vergi ziyaı cezası ile usulsüzlüğün birleşmesi halinde kesilecek ceza, vergi ziyaı cezası için belli edilen zamanaşımı süresi içinde kesilir.
8. VERGİ ZİYAI CEZASINDA İNDİRİM
Vergi incelemesine başlanılmasından veya takdir komisyonuna sevk edilmesinden sonra verilenler hariç olmak üzere, kanuni süresi geçtikten sonra verilen vergi beyannameleri için kesilecek ceza % 50 oranında uygulanır.
9. İTİRAZ VE İPTAL DAVASI
Vergi ziyaı cezasına karşı dava açma süresi otuz (30) gündür. Ceza ihbarnamesinin mükellefe ya da vergi sorumlularına tebliğ edildiği tarihten itibaren dava açma süresi işlemeye başlayacaktır.
Vergi ziyaı cezası kendisine tebliğ edilen mükellef ya da vergi sorumlusu, otuz (30) günlük süre içinde vergi dairesine itiraz başvurusu yaptığı takdirde otuz (30) günlük dava açma süresi duracaktır.
PROAKTİF HUKUK VE DANIŞMANLIK
Proaktif Hukuk Bürosu olarak, alanında uzman avukatlarımızdan oluşan kadromuzla uyuşmazlık konusunu oluşturan olayın öncesi ve sonrasında yaşanan durumları da kapsayacak şekilde müvekkillerimizin hak kayıplarını önlemekte, mevzuat çerçevesinde mümkün olan en avantajlı sonuçları almalarını en hızlı şekilde sağlamaktayız.
