İşçi Meslek Hastalığında Hukuki Süreç

İşçi Meslek Hastalığında Hukuki Süreç

 

5510 sayılı Kanun’un 14. maddesine göre meslek hastalığı; sigortalının çalıştığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, sakatlık ya da ruhi arıza halidir.

Öncelikle işçinin bu hastalığa yakalanmasındaki şartlar değerlendirilir, yapılan meslekten kaynaklanıp kaynaklanmadığı incelenir, tam teşekküllü hastanelerden raporlar alınır. Kusur oranlarının da belirlenmesi ile bilirkişi incelemesi yapılmakta ve tazminat miktarları belirlenmektedir. İş hukukuna dayanan uyuşmazlıklar oldukça detay içeren ve hukuki açıdan bilgi gerektiren bir süreçtir. Bundan dolayı iş hukuku açısından alanında uzman ve iyi bir avukattan destek almak süreci hızlandıracak ve kolaylaştıracaktır.

İşçilerin iş kazasına uğramış olması halinde süreç şu şekildedir;

  • İşçinin meslek hastalığına yakalanmasında çalışma koşulları, işin niteliği ve yapılan işin risk düzeyi dikkate alınır.
  • Yetkili sağlık kuruluşlarından (SGK’nın belirlediği hastaneler) rapor alınarak teşhis konur.
  • Kusur oranlarının tespiti için SGK veya mahkemece bilirkişi incelemesi yapılır.
  • İşverenin iş sağlığı ve güvenliği yükümlülüklerini yerine getirip getirmediği irdelenir.
  • SGK'nın hastalık nedeniyle yaptığı ödemeler, işverene rücu edilebilir (5510 s. K. m. 21).

Öncelikle açılabilecek davalar:

  • Ceza Soruşturması ve Ceza Davası
  1.       5237 sayılı TCK’nın 85. ve 89. maddeleri uyarınca ceza sorumluluğu doğabilir.

 

  • Maddi ve Manevi Tazminat Davaları (TBK m. 49 ve m.58)
  1. Maddi tazminat: tedavi giderleri, kazanç kaybı, iş gücü kaybı vb.
  2. Manevi tazminat: yaşanan elem ve ızdırap.
  3. SGK ödemeleri, işçiye ödenecek tazminattan mahsup edilir.

 

  • SGK Tarafından Açılacak Rücu Davaları
  1. Sosyal Sigortalar Kanunu (5510 sayılı) m. 21'e göre işverene rücu edilir. SGK, iş kazası geçiren veya meslek hastalığına yakalanan işçiye maaş bağlayabilir, tedavi giderlerini karşılayabilir. Bu harcamaları, işverenin kusurlu olması halinde, rücu (geri alma) davası ile işverenden tahsil edebilir. İşveren %100 kusurluysa, SGK yaptığı tüm ödemeleri talep eder. Ortak kusur varsa, kusur oranı kadar ödeme istenir.

 

Davalarda ki Süreç

İşçinin uğramış olduğu kazadan dolayı kolluk görevlileri tarafından soruşturma başlatılmakta, genellikle ölümle sonuçlanan davalarda Cumhuriyet Savcısı tarafından kamu davası açılmasına karar verilmektedir.

İşçinin maddi olarak uğramış olduğu zarar ve geçirmiş olmuş olduğu kazadan dolayı maddi tazminat, üzüntü ve elem yaşadığından manevi tazminat talebinde bulunma hakkı vardır. Bu tip davalarda, işçinin maliyet oranı (çalışma gücü ve meslekte kazanma gücü kaybı oranı), işçinin ve işverenin almış oldukları tedbirlere bağlı olarak kusur oranları belirlenmektedir. Kusur oranları neticesinde işçinin tedavi giderleri, bedensel zararlar gibi tüm maddi zararlar hesaplanarak, SGK tarafından karşılanan giderler mahsup edilerek işverene yüklenmektedir.

Manevi tazminat talebinde ise tamamen olayın oluş şekline bağlı olarak işçiler talep edebilmekte, fiil, netice ve aralarındaki nedensellik bağı ve yine kusur oranlarına bağlı olarak hâkimce resen tazminat tutarı belirlenmektedir.

SGK tarafından açılacak rücu davaları ise, iş kazası neticesinde işçiye bağlanmış olan gelirler ve yapılmış olan gerekli yardımların kusur oranlarına göre ilgililere rücu davasıdır.

Ayrıca iş kazasının bildirilmesi sürecinde mahiyet itibarıyla işverene yükümlülüklerin gereği gibi yerine getirilmediği tespit edilirse idari para cezaları da kesilebilmektedir.

Her somut olaya göre kusur oranları neticesinde işverene yüklenen tazminat ve rücu edilen tazminat miktarları da değişkenlik göstermektedir.

Bu tip durumlar önlemek amacıyla sadece işe girişte sağlık denetiminden geçmesi yeterli görülmemekte, düzenli olarak sağlık kontrollerinin yapılması gerekmektedir. Ayrıca işçilerin göreve işe uygun şekilde istihdamı tüm kolaylıkların sağlanıp sağlanmadığı göz önünde tutulmaktadır. Bir örnekle açıklamak gerekirse; Ağır kaldırma gibi fiziksel güç gerektiren işlerde çalışan işçilerde bel fıtığı sık görülür. Nedensellik bağı kurulursa SGK tarafından meslek hastalığı kabul edilir. Gelir bağlanır, işçiye ödenen tutarlar işverene rücu edilir. İşverenin kusuru varsa maddi/manevi tazminat davası açılabilir.

Proaktif Hukuk ve Danışmanlık Bürosu bünyesindeki uzman avukatlarımız iş hukuku kapmasına giren sıkıntılarınız için yanınızda olmakta ve sizlere gerekli hukuki desteği sağlamaktadır. Güncel gelişmeleri takip etmekte ve online danışmanlık hizmetimizle iş hukukunu ilgilendiren konularda uzman avukatlarımızla sorularınızı yanıtlamaktadır.


Bu Makaleyi Paylaş