Kıdem tazminatı, işçi ve işveren ilişkilerinde en çok merak edilen konuların başında gelir. İşçinin belirli şartları sağlaması halinde hak kazandığı kıdem tazminatı, hem iş hukuku açısından hem de çalışanların ekonomik güvencesi bakımından büyük önem taşır. Kıdem tazminatı nasıl hesaplanır, hangi şartlarda talep edilir ve hesaplama yapılırken nelere dikkat edilmelidir? Bu yazımızda, güncel mevzuat çerçevesinde kıdem tazminatı hesaplama sürecini adım adım inceleyeceğiz.
KIDEM TAZMİNATI HESAPLAMA PROGRAMI
Kıdem Tazminatı Nedir?
Kıdem tazminatı, işçinin belirli koşulları yerine getirmesi halinde iş sözleşmesinin sona ermesi durumunda işveren tarafından ödenen tazminattır. Türk İş Hukuku’nda işçiyi koruma amacıyla düzenlenmiş olan bu hak, işçinin çalıştığı süreye ve aldığı brüt ücrete göre hesaplanır.
Başka bir ifadeyle, kıdem tazminatı işçinin işyerinde geçen hizmet süresinin bir karşılığıdır. Çalışanlar için ekonomik güvence işlevi görürken, işverenler açısından da yasal bir yükümlülük niteliğindedir.
Kıdem tazminatına hak kazanmanın temel şartları şunlardır:
Kıdem Tazminatı Şartları
Kıdem tazminatına hak kazanmak için işçinin işyerinde geçirdiği süre ve iş sözleşmesinin sona erme nedeni büyük önem taşır. Türk İş Kanunu’na göre kıdem tazminatı alabilmek için aşağıdaki şartların sağlanması gerekir:
Genel Şartlar
Durum |
Açıklama |
Haksız nedenle işten çıkarma |
İşçi kıdem tazminatına hak kazanır. |
Haklı nedenle fesih |
Örneğin, maaşın ödenmemesi, kötü muamele vb. |
İşçinin emeklilik hakkı kazanması |
SGK’dan alınacak yazı ile birlikte işten ayrılabilir. |
Askerlik nedeniyle işten ayrılma |
Askerlik sevk belgesi sunulmalıdır. |
Evlilik sebebiyle işten ayrılma |
Evlilik tarihinden itibaren 1 yıl içinde fesih yapılmalıdır. |
İşçinin vefat etmesi |
Mirasçıları kıdem tazminatı talep edebilir. |
Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde geçirdiği toplam süre ve aldığı giydirilmiş brüt ücret (yani maaş + düzenli ödenen yan haklar) dikkate alınarak hesaplanır.
Hesaplama mantığı:
Kıdem Tazminatı Hesaplama Adımları
Kıdem Tazminatı Hesaplama Formülü
Kıdem Tazminatı = (Çalışılan Yıl x 30 Günlük Brüt Ücret) + Orantılı Süre Ücreti
Kıdem Tazminatı Tavanı (2025)
Kıdem tazminatı hesaplamasında en önemli kriterlerden biri de tazminat tavanıdır. İşverenin ödeyeceği kıdem tazminatı, çalışanın aldığı brüt maaş üzerinden hesaplanmakla birlikte, bu tutar Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen kıdem tazminatı tavanını aşamaz.
2025 Yılı Kıdem Tazminatı Tavanı
Kıdem Tazminatı Tavanının Önemi
Örnek Uygulama
Kıdem Tazminatı Hangi Durumlarda Alınır?
Kıdem tazminatı, işçinin çalıştığı süre boyunca elde ettiği en önemli haklardan biridir. Ancak her iş sözleşmesi feshedildiğinde kıdem tazminatına hak kazanılamaz. Bu nedenle hangi durumlarda kıdem tazminatı alınabileceğini bilmek, hem çalışan hem de işveren açısından önemlidir.
Kıdem Tazminatına Hak Kazandıran Başlıca Durumlar
Tablo: Kıdem Tazminatı Alınabilecek Durumlar
Durum |
Açıklama |
İşverenin haksız feshi |
İşçi tazminata hak kazanır. |
İşçinin haklı feshi |
Örneğin maaş ödenmemesi veya iş güvenliği ihlali. |
Emeklilik |
SGK’dan alınacak yazı ile işten ayrılma. |
Askerlik |
Erkek işçi askerlik sevk belgesi ile işten ayrılırsa hak doğar. |
Evlilik |
Kadın işçi evlilik tarihinden itibaren 1 yıl içinde ayrılırsa tazminat alabilir. |
Vefat |
İşçinin yakınları (mirasçıları) kıdem tazminatı alır. |
Kıdem Tazminatı Almaya Engel Durumlar
Her işten ayrılma halinde kıdem tazminatı hakkı doğmaz. İş Kanunu’nda belirtilen şartlar gerçekleşmezse veya işçinin davranışları işverenin haklı fesih nedenleri arasında yer alırsa, kıdem tazminatı talep etme imkânı ortadan kalkar.
Kıdem Tazminatı Alınamayacak Durumlar
Tablo: Kıdem Tazminatı Almayı Engelleyen Haller
Engel Durum |
Açıklama |
İstifa |
İşçi haklı bir sebep olmadan işten ayrılırsa tazminat alamaz. |
Hırsızlık / Güveni kötüye kullanma |
İşveren bu nedenle fesih yaparsa kıdem tazminatı hakkı doğmaz. |
İşverene veya iş arkadaşına saldırı |
Şiddet veya tehdit nedeniyle işten çıkarılma halinde tazminat ödenmez. |
Devamsızlık |
İşçinin haklı sebep olmaksızın işe gelmemesi tazminatı engeller. |
Ahlaka aykırı davranışlar |
İşçinin güveni sarsıcı ve etik dışı tutumları kıdem tazminatına engeldir. |
E-Devlet Üzerinden Kıdem Tazminatı Hesaplanır mı?
Günümüzde pek çok resmi işlem e-Devlet sistemi üzerinden yapılabiliyor. Çalışanların en çok merak ettiği konulardan biri de kıdem tazminatı hesaplamasının e-Devlet üzerinden yapılıp yapılamadığıdır.
E-Devlet Üzerinden Kıdem Tazminatı Hesaplama Durumu
E-Devlet’te Ne Öğrenilebilir?
E-Devlet sistemi, kıdem tazminatı için gerekli çalışma süresi bilgilerini sağlamaktadır; ancak doğrudan kıdem tazminatı hesaplaması yapılmamaktadır. Hesaplama için işçinin giydirilmiş brüt ücreti ve çalışma süresi dikkate alınarak ayrı bir hesaplama yapılmalıdır.
İşçi Kıdem Tazminatı Nasıl Alır?
Kıdem tazminatı, işçinin iş sözleşmesinin sona ermesi durumunda işverenden alabileceği yasal bir haktır. Ancak işçinin kıdem tazminatını alabilmesi için belirli prosedürleri izlemesi gerekmektedir.
İşçinin Kıdem Tazminatı Alma Adımları
Tablo: İşçi Kıdem Tazminatı Alma
Adım |
Açıklama |
1 |
SGK hizmet dökümü ile çalışma süresi belirlenir. |
2 |
Kıdem tazminatına hak kazandıracak fesih sebebi oluşur. |
3 |
İşveren yazılı olarak bilgilendirilir. |
4 |
Kıdem tazminatı talebi işverene iletilir. |
5 |
Ödeme yapılmazsa dava açılır. |
KIDEM TAZMİNATI NE KADAR
Kıdem Tazminatı Ne Kadar?
Kıdem tazminatı miktarı, işçinin çalışma süresi ve giydirilmiş brüt ücreti üzerinden hesaplanır. Ancak hesaplama yapılırken her yıl devlet tarafından belirlenen kıdem tazminatı tavanı uygulanır. Bu tavanın üzerinde maaş alan işçilere yalnızca tavan tutarı üzerinden ödeme yapılmaktadır.
Kıdem Tazminatı Hesaplama Unsurları
Kıdem Tazminatı İçin SGK’dan Uygun Yazı Nasıl Alınır?
Kıdem tazminatı talebinde bulunabilmek için işçinin SGK’dan çalışma süresini ve primlerini gösterir resmi yazı alması gerekir. Bu yazı, kıdem tazminatı hesaplamasında resmi bir belge niteliğindedir ve mahkemelerde delil olarak kullanılmaktadır.
SGK’dan Kıdem Tazminatı Yazısı Alma Adımları
Önemli Notlar
İstifa Eden İşçi Kıdem Tazminatı Alabilir mi?
İşçilerin en çok merak ettiği konulardan biri, kendi isteğiyle işten ayrıldığında kıdem tazminatına hak kazanıp kazanamayacağıdır. Türk İş Kanunu’na göre işçinin kendi isteğiyle istifa etmesi, genel olarak kıdem tazminatı hakkını ortadan kaldırır. Ancak bazı özel durumlarda istifa eden işçi de kıdem tazminatı alabilmektedir.
Tablo: İstifa Eden İşçinin Kıdem Tazminatı Alabileceği Durumlar
Durum |
Açıklama |
Evlenme |
Kadın işçi, evlilik tarihinden itibaren 1 yıl içinde işten ayrılırsa kıdem tazminatı alabilir. |
Askerlik |
Erkek işçi askerlik görevine başlaması nedeniyle istifa ederse kıdem tazminatına hak kazanır. |
Emeklilik |
İşçi, emeklilik hakkını kullanarak işten ayrılırsa kıdem tazminatı ödenir. |
Haklı nedenlerle istifa |
İşverenin maaşı ödememesi, kötü muamele, iş güvenliği ihlali gibi haklı nedenler varsa kıdem tazminatı ödenir. |
ÖLEN İŞÇİ KIDEM TAZMİNATI ALABİLİR Mİ
Ölen İşçi Kıdem Tazminatı Alabilir mi?
Türk İş Hukuku’na göre kıdem tazminatı, işçinin kendisine ödenen bir hak olmasına rağmen, işçinin vefatı durumunda bu hak mirasçılarına geçer. Yani ölen işçi doğrudan kıdem tazminatı alamaz; fakat mirasçıları bu hakkı talep edebilir.
Ölen İşçinin Kıdem Tazminatı Durumu
Ölen İşçinin Mirasçılarının Yapması Gerekenler
İşyeri Devrinde Kıdem Tazminatı Kimden Alınır?
İş Kanunu’nda yer alan düzenlemelere göre, işyeri devri durumunda işçiler kıdem tazminatına ilişkin haklarını devreden veya devralan işverenden talep edebilmektedirler. Ancak kıdem tazminatının ödenip ödenmeyeceği, devrin şekline ve sözleşme koşullarına bağlıdır.
İşyeri Devrinde Kıdem Tazminatı Durumu
Kıdem Tazminatı Dilekçesi Örneği
… İş Mahkemesi Hakimliğine
Davacı Taraf: İsim Soyisim – TC – Adres
Vekili: Av. Zekeriya Karataş
Davalı: … Şirketi
Dava: 500,00 TL. kısmi alacak davası
Açıklamalar
Hukuki Dayanak: 1475 – 4857, 7036, 6100 sayılı Kanunlar., ilgili mevzuat
Deliller:
Sonuç ve Talep: Üstte izah edildiği üzere, işbu kısmi alacak davasının kabulü ile; her kalemde fazlaya ait haklarımız saklı kalmak kaydıyla, müfredatı 2. bentte yazılı net 500,00 TL. tazminat ve alacakların tahkikatla belirlenecek ve ıslah edilecek miktarlarının iş akdinin feshi tarihinden itibaren en yüksek mevduat faizi, muhakeme masrafları ve tutulacak Av. ücreti ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini vekaleten saygıyla arz ederiz. …/…/…
Davacı Vekili
Av. Zekeriya Karataş
Ek: Arabuluculuk Son Tutanak aslı.
KIDEM TAZMİNATI ZAMANAŞIMI
Kıdem Tazminatı Zamanaşımı
Kıdem tazminatı, işçinin iş sözleşmesinin sona ermesinden sonra belli bir süre içinde talep edilmelidir. Bu süre, zamanaşımı süresi olarak adlandırılır. Zamanaşımı süresi geçtikten sonra kıdem tazminatı talebi hukuken düşmektedir.
Kıdem Tazminatında Zamanaşımı Süresi
Zamanaşımı Başlangıcı
KIDEM TAZMİNATI FAİZİ
Kıdem Tazminatı Faizi
Kıdem tazminatı, işçinin iş sözleşmesinin sona ermesinden sonra işveren tarafından ödenmesi gereken bir haktır. Eğer işveren bu ödemeyi zamanında yapmazsa, işçi kıdem tazminatı faizi talep edebilmektedir.
Kıdem Tazminatı Faizinin Temel Unsurları
KIDEM TAZMİNATI HESAPLANIRKEN HANGİ ÜCRETLER ÖNEMLİDİR
Kıdem Tazminatı Hesaplanırken Hangi Ücretler Önemlidir?
Kıdem tazminatı, işçinin işyerindeki hizmet süresi ve giydirilmiş brüt ücreti üzerinden hesaplanmaktadır. Burada önemli olan, yalnızca maaş değil, işçinin düzenli olarak aldığı ek ödemeler ve haklar da dikkate alınmaktadır.
Kıdem Tazminatı Hesaplanırken Dâhil Edilen Ücret Unsurları
SIKÇA SORUNLAN SORULAR (SSS)
Kıdem tazminatı nedir?
İşçinin iş sözleşmesinin belirli koşullarda sona ermesi halinde, çalışma süresi ve brüt ücret üzerinden hesaplanarak işveren tarafından ödenen yasal bir haktır.
Kıdem tazminatı hangi durumlarda alınır?
İşverenin haksız feshi, işçinin haklı feshi, emeklilik, askerlik, evlilik ve işçinin vefatı gibi durumlarda alınır.
Kıdem tazminatı şartları nelerdir?
Aynı işyerinde en az 1 yıl çalışmış olmak ve iş sözleşmesinin kıdem tazminatına hak kazandıracak şekilde sona ermesi gerekir.
Kıdem tazminatı nasıl hesaplanır?
Kıdem tazminatı = (Çalışma süresi) × (Giydirilmiş brüt ücret).
E-Devlet üzerinden kıdem tazminatı hesaplanabilir mi?
Doğrudan hesaplama yapılamaz, ancak SGK hizmet dökümü alınarak çalışma süresi görülebilir.
Kıdem tazminatına hangi ücretler dâhildir?
Brüt maaş, primler, ikramiye, fazla mesai ücreti, yol/yemek yardımı gibi sürekli ödenen ek ücretler.
İstifa eden işçi kıdem tazminatı alabilir mi?
Genel kural: hayır. Ancak evlilik, askerlik, emeklilik ve haklı fesih durumlarında kıdem tazminatı alınabilir.
Ölen işçinin kıdem tazminatı alınabilir mi?
İşçi vefat ederse, kıdem tazminatı yasal mirasçılarına ödenir.
İşyeri devrinde kıdem tazminatı kimden alınır?
İşçi işten çıkarılırsa kıdem tazminatını devralan işverenden talep eder; özel durumlarda devreden işverenden alınabilir.
Kıdem tazminatı dilekçe örneği nasıl hazırlanır?
Dilekçe, işçinin kimlik bilgileri, çalışma süresi, fesih tarihi ve talep edilen kıdem tazminatı tutarını içermelidir.
Kıdem tazminatı zamanaşımı süresi nedir?
İşten ayrılma tarihinden itibaren 5 yıldır.
Kıdem tazminatı faiz oranı nasıl belirlenir?
Yasal faiz oranı üzerinden hesaplanır; her yıl Resmî Gazete’de yayımlanır.
Kıdem tazminatı nasıl alınır?
İşveren yazılı talep üzerine ödeme yapmazsa işçi iş mahkemesinde dava açabilir.
Kıdem tazminatı talebi için SGK’dan nasıl yazı alınır?
E-Devlet üzerinden SGK hizmet dökümü alınabilir veya SGK il müdürlüğüne yazılı başvuru yapılabilir.
Kıdem tazminatı ne kadar olur?
Çalışma süresi ve giydirilmiş brüt ücret üzerinden hesaplanır; yıllık tavan uygulaması vardır.
Kıdem tazminatı hesaplamasında fazla mesai ücretleri dikkate alınır mı?
Sürekli ödeniyorsa evet, hesaplamaya dâhildir.
Kıdem tazminatı yalnızca işveren tarafından mı ödenir?
Evet, kıdem tazminatı işveren tarafından ödenir; iş sözleşmesi sona erdiğinde ödenme zorunluluğu vardır.
Kıdem tazminatına itiraz süresi nedir?
İşçi, işten ayrılma tarihinden itibaren 5 yıl içinde dava açabilir.
Kıdem tazminatı anlaşmalı fesihte ödenir mi?
Evet, anlaşmalı fesihte taraflar aksi kararlaştırmadıkça kıdem tazminatı ödenir.
Kıdem tazminatı için avukata başvurmak gerekir mi?
Gerek yok ancak dava sürecinde veya hesaplama uyuşmazlıklarında avukat desteği faydalı olur.
Proaktif Hukuk ve Danışmanlık 26 yıllık deneyim ve alanında uzman avukat kadromuzla tüm hukuki süreçlerinizde yanınızdayız. İş Hukukuna dair uyuşmazlıklarınızda ve başvurularınızda hukuki sürecinizin en sağlıklı şekilde yürütülmesi ve alanında uzman iş hukuku avukatlarımızdan destek almak için sizlerde bizimle iletişim kurabilirsiniz.